Deze geadviseerde boeren vertellen over hun adviestraject

Onlangs waren we bij een aantal boeren, die een adviestraject bij de Landbouw Adviespool hebben doorlopen. Hoe hebben zij dat ervaren? Je ziet het in de filmpjes hieronder.

 

 

 

 

 

Adviseursbijeenkomst Landbouw Adviespool: 100 cases behandeld!

Afgelopen donderdag 6 juli kwamen zo’n 15 adviseurs uit de Landbouw Adviespool (LAP) bijeen om te vieren dat ze samen 100 cases hebben behandeld. Dat betekent dat er 100 boeren een stapje in de richting van meer natuurinclusief boeren zijn gebracht.

Gastheer Jan Woudstra uit Menaldum had hard gewerkt om zijn ontvangstruimte op tijd klaar te krijgen. Vanuit de ‘skybox’ hadden we prachtig contact met de koeien. Nadat coördinator Martine Hijlkema haar welkomstwoorden had gezegd en de stand van zaken rondom de LAP aan de orde had gebracht, kreeg Ingrid van Huizen van Provincie Fryslân het woord. Zij benoemde het belang van de LAP en de stappen die er de afgelopen jaren door de boeren zijn gemaakt richting natuurinclusieve landbouw.

Vervolgens kreeg Jan Woudstra het woord. Als bevlogen pionier, melkveehouder en docent bij Aeres vmbo vertelde hij over zijn al dan niet in uitvoering zijnde plannen en ideeën. Zo heeft hij in nauwe samenwerking met zijn vrouw en ecoloog Johanneke een vangrail als veekering vervangen door een voederhaag, experimenteert hij met eiwitgewassen en overweegt hij de overstap naar een biologische bedrijfsvoering.

Zoals hij zelf zegt: ik fiets voor het peloton uit, maar ben nog wel zichtbaar; de experimenten die ik doe en veranderingen die ik doorvoer zijn in principe voor iedere boer haalbaar. Een rondleiding over het bedrijf kon tijdens deze bijeenkomst uiteraard niet uitblijven. We liepen door de in wording zijnde elemententuin langs de voederhaag richting melkveestal en over het erf weer terug.

Na nog een groepsfoto was het tijd voor de borrel. Natuurlijk werd er volop bijgepraat en genetwerkt, maar ook kwamen de toekomst en verbeterpunten voor de LAP aan de orde. Een aantal adviseurs gaf aan nog meer verbinding en kennisdeling onderling te willen. Als organisatie kregen we genoeg feedback om vol positieve energie verder te werken aan ons volgende doel: 150 cases voor de zomer van 2024!

Foto’s: Marcel van Kammen

 

 

100 boeren verder geholpen door inzet van LAP

Donderdag 6 juli viert de organisatie samen met de adviseurs een feestje in Menaldum, op het regeneratieve melkveebedrijf van Jan en Johanneke Woudstra. Inmiddels hebben we 100 boeren verder mogen helpen met de concretisering van natuurinclusieve landbouw op hun eigen bedrijf. De pool bestaat uit 30 onafhankelijke adviseurs, zij helpen Friese boeren op hun erf met onafhankelijk advies bij de verduurzaming van hun  bedrijfsvoering.

De aard van de vragen

Tendensen in de sector merken wij aan de aard van de vragen die zoal binnenkomen. Zo zijn er de afgelopen periode relatief veel vragen over de omschakeling naar biologische landbouw. Deze vraag heeft Jan Woudstra eerder ook aan de LAP gesteld, a.s. donderdag vertelt hij over het adviestraject en wat hem dit heeft opgeleverd.

Projectcoördinator, Martine Hijlkema, aan het woord:Er komen bij ons diverse vragen van boeren binnen over tal van onderwerpen aangaande NIL. We merken dat boeren echt wel de weg naar meer natuurinclusiviteit willen inzetten, maar gericht, praktisch advies nodig hebben op hun specifieke situatie. De vragen die we binnen krijgen, zijn erg divers van aard, maar het merendeel gaat over de bodem. De boeren zijn gedreven om bijvoorbeeld meer klavers te ontwikkelen of willen meer kruidenrijk grasland om zo een rantsoen te creëren met minder kunstmestgift. Ook biodiversiteit rondom het boerenerf is actueel. Zo is er al een aantal erfbeplantingplannen gemaakt, voor het bevorderen van de biodiversiteit en insecten rondom de boerderij en gebouwen.

Deelname aan studiegroepen over natuurinclusieve landbouw

Living Lab Fryslân en de agrarische collectieven in Fryslân starten dit najaar met 2 studiegroepen  vanuit de Landbouw Adviespool (LAP) Fryslân. Wil je met en van collega-agrariërs en experts leren over onderwerpen als kruidenrijk grasland, bodembeheer, optimaliseren van de bedrijfskringloop of de economische aspecten van natuurinclusieve landbouw (NIL), meld je dan aan.

Deelname

Deelname is gratis, vanwege een bijdrage uit de SABE-regeling. Je kunt je individueel aanmelden of als groep. Je mag ook zelf een onderwerp aandragen. De bijeenkomsten hebben een praktische insteek.

Opbouw studiegroepen

  • Een studiegroeptraject bestaat uit 4 bijeenkomsten en een excursie.
  • Er zijn 5-10 deelnemers.
  • Samen met de deelnemers wordt het programma opgesteld.
  • De begeleider is een ervaren studiegroepbegeleider of een coördinator vanuit het agrarisch collectief.
  • Er is ruimte voor het inschakelen van inhoudelijke experts.
  • Ieder bedrijf is anders, er is ruimte om in te haken op ieders persoonlijke situatie.
  • Studiegroepen kunnen starten vanaf het najaar 2023.

Interactie tussen studiegroepen

  • Elk jaar is er een symposium met de terugkoppeling uit de lopende studiegroepen, relevante workshops en presentaties.
  • Er worden twee bredere inhoudelijke bijeenkomsten georganiseerd over actuele onderwerpen in de sector.

Onderwerpen

De onderwerpen die centraal staan in de studiegroep worden bepaald op basis van de behoefte van de deelnemers, maar je kunt denken aan:

  • Natuurinclusieve landbouw (maatregelen en inpassing in bedrijf)
  • Agrarisch natuur- en landschapsbeheer (maatregelen, beheer en inpassing in bedrijf)
  • Optimaliseren bedrijfskringloop
  • Kruidenrijk grasland (inpassing en beheer)
  • Eiwitgewassen
  • Bodem
  • Bedrijfseconomische aspecten van ANLb en natuurinclusieve landbouw
  • Samenwerking melkveehouderij en akkerbouw
  • Biodiversiteit rondom het boerenerf

De Landbouw Adviespool (LAP)
De pool is opgezet door Living Lab Fryslân en heeft een nauwe band met de agrarische collectieven. Er zijn inmiddels zo’n 30 onafhankelijke adviseurs aangesloten, elk expert op zijn/haar eigen gebied en er zijn 100 adviesaanvragen gedaan. De LAP is hét platform en instrument voor kennisdeling over Natuurinclusieve landbouw binnen Fryslân, zowel voor individuele vragen als leren in groepen. Meer info: www.lap.frl

Aanmelden

Heb je belangstelling voor één van onze studiegroepen? Meld je alvast aan via deze link
In samenspraak met de agrarische collectieven worden de studiegroepen opgezet en de onderwerpen bekend gemaakt. Er is plek voor 2 groepen.

 

Artikel in Magazine Melk van het Noorden

Onlangs stond in magazine Melk van het Noorden een artikel over het onderzoek dat melkveehouders Nanne en Haitse Koopman momenteel doen naar een eventuele omschakeling naar een biologische bedrijfsvoering. Vanuit de Landbouw Adviespool heeft adviseur Kees Water (www.ekopart.nl) de broers geholpen met het doorrekenen van een eventuele transitie.

 

Kleiweidesucces mede door inzet van Landbouw Adviespool

Onlangs had adviseur van de Landbouw Adviespool Nico Minnema (Successie Natuurzaken) een mooi succes op de Brandsma’s Pleats in Bolsward.

Brandsma had een aanvraag gedaan bij het Boerenexperiment Friese Kleiweide (Regio Deal Natuurinclusieve Landbouw) voor het inzaaien van kruidenrijk grasland. Deze aanvragen worden ook vanuit de Landbouw Adviespool behandeld. Nico Minnema heeft een advies gegeven, waarin onder andere de aanleg van:

  • bolakkers
  • greppels
  • plasdras

werd opgenomen en bovendien heeft Nico een advies gegeven over welke kruiden ingezaaid zouden kunnen worden.

Daarmee lijkt dit voorjaar meteen succes te zijn geboekt, want er zijn 17 scholeksterparen, 13 tureluurs en 16 grutto’s geteld en dan is het lytsguod (o.a. zangvogels en kleine weidevogels) nog niet eens meegeteld. Wij zijn blij met deze mooie samenwerking, dat meteen al zulke resultaten heeft opgeleverd.

Film Bodemwinst is volledig te zien via YouTube

De film ‘Bodemwinst 2023’ van Rob Busquet én met een rol voor zeven Friese boeren is nu volledig te zien via internet. De première was op 19 april in Pathé te Leeuwarden in een goed gevulde zaal. De maker wil met de film een inhoudelijke bijdrage leveren aan de toekomst van de landbouw rond het thema ‘Bodem’.

De film is bedoeld als studiemateriaal voor andere boeren en agrarische opleidingen.

Praktijkverhalen van 7 Friese boeren

Zeven Friese melkveehouders, akkerbouwers en tuinders die actief met bodem bezig zijn, vertellen hoe zij aandacht geven aan hun bodem en hoe ze die verder willen ontwikkelen. Op deze praktische verhalen wordt in de film vanuit verschillende optieken gereageerd door deskundigen. Zo ontstaat een toekomstgerichte film met veel kennis, gebaseerd op praktijkverhalen.

Bodemwinst is vrij beschikbaar voor educatief gebruik.

Niets uit deze film mag worden gekopieerd zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende. Copyright 2023 Rob Busquet Filmproductie.

Inzet LAP bij gebiedsproces Aldeboarn De Deelen

Boeren in het Veenweidegebied Aldeboarn De Deelen kunnen gebruik maken van adviseurs uit de Landbouw Adviespool. Ze hebben te maken met het aanpassen van hun bedrijfsvoering door het verhogen van het waterpeil. Tot €3.000,- mogen ze gebruik maken de diensten van een specialist die hen helpt met het antwoord op hun vragen (2 vragen a €1.500,- per vraag). Inmiddels zijn verschillende adviseurs van ons actief om de boeren verder te helpen.

Vragen die wij zoal binnenkrijgen zijn:

  • Wat zijn de bedrijfseconomische gevolgen voor mijn bedrijf bij extensivering?
  • Gecompenseerd worden in geld of in grond, wat past bij mijn bedrijf?
  • Wat is het effect van waterpeilverhoging op kleigrond?

Adviseurs

Onze adviseurs Jehannes Fopma, Christiaan Bondt, Nico Minnema, Atze Abma, Ria Commandeur en Kees Water kunnen worden gekoppeld aan de boer met vragen.

Mooi dat de LAP een bijdrage kan leveren om te helpen om tot een oplossing te komen voor de boeren in dit gebied!

Terugblik op adviesaanvraag kruiden inzaaien

Vorig jaar vroeg melkveehouder Johannes de Jong uit Tjerkgaast ons om advies. Zijn vraag was: Ik wil graag een plan van aanpak en stappenplan om meer kruidenrijk grasland te creëren. Ik wil meer rode klaver inzaaien voor een betere bodemstructuur, bodemleven en biodiversiteit. Kunnen jullie me daarmee helpen?

Verloop uitvoering

LAP-adviseur Christiaan Bondt is een paar keer bij De Jong langs geweest met goed resultaat. Al verliep het traject niet zonder slag of stoot. Net voor de regen is er gezaaid met een kruidenrijk mengsel, daarna kwam het op. Vervolgens kregen we een droogteperiode en droogde het zo snel dat de grond ging scheuren en de toplaag los kwam te liggen. Door de scheuring breekt het worteltje af en gaan de jonge plantjes dood. Toen is er besloten te gaan rollen met de Cambridgerol om de aansluiting te houden met de ondergrond. Dit heeft uiteindelijk voor het gewenste resultaat gezorgd.

Terugblik op adviesaanvraag van melkveehouder De Jong:

‘Ik ben blij met het advies dat ik heb ontvangen van de LAP. Door advies te krijgen van een expert zijn we tot een meerjarenplan (op maat) gekomen voor kruidenmengsels. De adviseur attendeerde mij op kruiden waar ik zelf niet aan gedacht had, hij heeft het uiteindelijke het mengsel samengesteld. Zelf heb ik de kruiden in de juiste samenstelling met elkaar vermengd. Ik merk in de droogteperiodes dat de ingezaaide graslanden langer groen blijven t.o.v. andere grasweides.

Fijn om op deze manier mijn eigen kennis te vergroten, verder verliep de samenwerking naar volle tevredenheid!’

Meer informatie over de uitwerking van deze case vind je hier in het kennisdelingsdocument.

Bijna 3 km aan voederhagen planten

We kunnen terugkijken op een mooie bijeenkomst gisteren in Baaium bij boer Marten de Jong. 14 Friese melkveehouders gaan bijna 3 km aan voederhagen op hun erf aanplanten.

Wat zijn de voordelen?

  • Goed voor de biodiversiteit
  • Uiteraard is het een veekering
  • Het ziet er fraai en ‘landelijker’ uit en
  • is goed voor de koegezondheid.

Koegezondheid

Koeien weten instintictief wat ze nodig hebben en eten zo van de diverse inheemse boom- en struiksoorten om gezond te blijven.
  • Zo bevat bijv. een wilg salacine, dit werkt ontstekkingsremmend.
  • Een meidoorn bevat flavonoïden, zij stimuleren de bloedsomloop.
  • Een els bevat looistoffen/flavonen, deze stoffen werken ontstekkingsremmend en zijn goed tegen diarree.

Quote

‘Van vangrail naar voederhaag’.

Samenstelling voederhaag

Samenwerking

Het initiatief komt van het koppel Woudstra, Living Lab Fryslân was verantwoordelijk voor de organisatie en heeft meerdere boeren enthousiast gemaakt om deel te nemen en de Landbouw Adviespool heeft de projectaanvraag gedaan. Financieel is het project mogelijk gemaakt door de Regiodeal natuurinclusieve landbouw.